وایر شمع، یکی از قطعات مهم در سیستم اشتعال خودرو است. نقش اصلی وایر شمع در یک خودرو، انتقال جریان الکتریکی از شمع به بخش اشتعال موتور (به عنوان سر شمع) است. در واقع، وظیفه وایر شمع این است که جریان الکتریکی تولید شده در شمع را به سر شمع منتقل کرده و به عنوان پلی برای انتقال جریان بین شمع و سر شمع عمل کند.

وایرهای شمع اغلب از موادی با کیفیت بالا و خواص عایقی مناسب ساخته می‌شوند تا از تسریع ازت شمع و به دنبال آن اشتعال نادرست در سیستم اشتعال جلوگیری کنند. وایرها همچنین مقاومت داخلی مناسبی دارند تا از افزایش گرمای داخلی جلوگیری کنند که می‌تواند باعث اشتعال نادرست و مشکلات دیگر در موتور گردد.

وایر شمع و نقش آن چیست؟

وایر شمع قطعه‌‌ای کوچک از اجزای تشکیل دهنده موتور خودرو است. این قطعه بر روی سیلندر خودرو قرار دارد. وظیفه وایر شمع جرقه زنی، جهت ایجاد احتراق در محفظه مختص این کار است. به بیانی ساده‌تر، شمع ولتاژ را از یک طرف خودرو گرفته و آن را در طرفی دیگر، درون سیلندر به جرقه تبدیل می‌کند. در این صورت مخلوط هوا و بنزینی که در سیلندر وجود دارد، توسط این جرقه منفجر شده و انرژی لازم را برای موتور خودرو فراهم می‌کند.

                                                                                       

وایر در بخش برق خودرو و قسمت شمع قرار دارد. وظیفه اصلی وایر نیز کنترل کردن و انجام درست پروسه سوخت و ساز و احتراق در موتور خودرو است. وایر باید جریان برق ۱۲ هزار ولت را با حداقل تلفات و در بازه زمانی کوتاهی، به شمع برساند. در واقع وایر شمع خودرو جزو مهم‌ترین قطعات یا تجهیزات خودرو است و سلامت موتور خودرو با کارایی درست آن ارتباط مستقیمی دارد.

معرفی انواع وایر شمع ها

شما برای آشنایی با وایر شمع باید انواع مختلف آن را بشناسید. انواع مختلف وایر شمع، در ساختار خود به یکدیگر شباهت دارند. اما جنس کابل آن‌ها و بخش‌های درونی کابل‌ها با یکدیگر تفاوت دارند. در کل ۳ نوع وایر شمع وجود دارد، که در ادامه هر یک از آن‌ها را نام برده و توضیحات مختصری درباره هر یک شرح خواهیم داد:

وایر شمع بوبین دار

این روزها وایر بوبین دار، یکی از پرمصرف‌ترین و بهترین انواع وایر است. رسانایی که در این وایر وجود دارد، از جنس نیکل یا کروم است. مقاومت پایین این کابل‌ها، موجب افزایش سرعت انتقال برق به شمع‌ها می‌شود و اختلال افت ولتاژ را به وجود نمی‌آورد. این نوع وایر مشکل جذب رطوبت نیز ندارد.

وایر شمع‌های سیمی

رسانای موجود در این وایر‌ها، از مس یا فولاد است. بنابراین در برابر خم شدن مقاومت بسیار خوبی دارد. اما به دلیل جنس رسانای این وایر، هنگام انتقال برق نویز و پارازیت به وجود می‌آید. در ساختار وایر شمع سیمی، یک لایه عایق بر روی رسانا، بافت‌های تقویت کننده و لایه سیلیکونی وجود دارد. اما دیگر از این نوع وایر‌ها در خودرو سازی استفاده نمی‌شود.

وایر شمع‌های ابریشمی

رسانایی که در این نوع وایر‌ها استفاده شده و وظیفه انتقال برق را دارد، از جنس سیلیکون است. درون دو لایه روی هم قرار داده شده آن، یک لایه کاهش دهنده پارازیت وجود دارد. رشته‌هایی که در این نوع وایر به هم پیچیده شده است، از جنس ابریشم می‌باشد. در صنعت خودرو سازی تا به امروز استفاده از این نوع وایر، دارای بیشترین میزان مصرف بوده است. اما به دلیل دارا بودن میزان مقاومت بالا، برق کافی را با ولتاژ مناسب به شمع ارسال نمی‌کند. در نتیجه موجب کاهش بازده موتور خودرو به در نهایت افزایش میزان مصرف سوخت می‌گردد.

طول عمر وایر شمع چقدر است؟

عمر مفید وایر شمع‌ها بسته به کارخانه تولیدی آن و نوع خودرو تعیین می‌شود. معیار تشخیص پایان عمر وایر کیلومتر کارکرد خودرو است که سازنده‌ وایر آن را هنگام فروش مشخص می‌کند. به این ترتیب که کیلومتر عمر مفید آن را روی بسته درج می‌کند. این طول عمر بر اساس جنس‌های مختلف وایر تغییر کرده و کمتر یا بیشتر می‌شود. به طور کلی دو عامل در طراحی و ساخت و طول عمر وایر شمع تأثیرگذار است:

۱. حرارتی که موتور به وایر منتقل می‌کند.

۲. میزان ولتاژ برقی که از وایر عبور می کند.

مشکلات شایع در خرابی وایر شمع ها چیست ؟

یکی از مشکلات شایع در اثر خرابی و سوختن وایرها از کار افتادن یک یا چند سیلندر موتور است. این مشکل ممکن است در موتورهایی با بیش از ۴ سیلندر چندان محسوس نباشد، اما در موتورهای چهار سیلندر و کمتر، قدرت موتور به شدت افت کرده و به اصطلاح ریپ خواهد زد. این معضل در نهایت افزایش و کاهش شتاب خودرو را به دنبال خواهد داشت. دیگر مشکلاتی که نقص داشتن یا بی‌کیفیت بودن وایر شمع ایجاد می‌کند عبارتند از:

  1. کاهش قدرت موتور.
  2. بالا رفتن دمای موتور به دلیل فشار بیشتر به آن.
  3. افزایش مصرف سوخت خودرو به دلیل سوختن ناقص آن یا به اصطلاح خام‌سوزی.
  4. لرزش موتور.
  5. بالا رفتن درصد تولید آلاینده در خودرو.
  6. برق دزدی هنگام تزریق بنزین و جرقه‌زنی و احتراق که حتی منجر به انفجار خودرو می‌شود.
  7. ذوب شدگی سر شمع و پلاتین و الکترود میانی آن.

برای پیشگیری از این معضلات رعایت نکات ایمنی مانند سرویس و بازرسی دوره‌ای وایر شمع‌ها و توجه به طول عمر آن‌ها توصیه می‌شود