نگاهی به تاثیر رطوبت و تغییرات آب‌وهوایی بر خودرو

 

 

در فصل‌های مختلف سال، شرایط محیطی و دما و فشار هوا تغییر می‌کند و درنتیجه میزان رطوبت نیز متفاوت است. خودرو از انواع قطعات با متریال متفاوت تولید شده که هرگونه تغییر در رطوبت و شرایط‌وهوایی بر تک‌تک آن‌ها تاثیر می‌گذارد. 

در هوایی که رطوبت بالایی داشته باشد، مولکول‌های آب بیشتری وجود دارد؛ در این شرایط حتی وقتی که خودرو خاموش باشد، هوای گرم و مرطوب بر عملکرد تجهیزات مختلف خودرو تاثیر خواهد گذاشت. اما آیا خودرو و موتور در آب‌هوای سرد بهتر کار می‌کنند؟ تاثیر آب و هوا بر خودرو چگونه است؟

هوای سرد یا گرم؛ کدام برای خودرو بهتر است؟

پاسخ به این سوال و بررسی تاثیر رطوبت بر خودرو به چند عامل مهم بستگی دارد؛ دمای هوا تا چه اندازه پایین است؟ خودرو تا چه مدت زمانی در معرض این آب‌وهوا قرار دارد؟ هوایی که سردتر باشد، چگالی بیشتری دارد و به‌همین دلیل موتور می‌تواند اکسیژن بیشتری گرفته و به سیلندرها برساند. 

وقتی که اکسیژن بیشتری به موتور برسد، سوخت بیشتری هم می‌سوزد و می‌توان گفت که عملکرد فنی خودرو تا حدودی بهتر خواهد شد. ازطرفی دمای سردتر باعث می‌شود که روغن موتور و دیگر مایعات خودرو غلظت بیشتری پیدا کنند. 

اگر دما بیش از اندازه‌ای که روغن‌های کارایی دارند پایین برود، افزایش غلظت بر روان‌سازی بین قطعات مختلف خودرو و کارایی مایعات تاثیر منفی می‌گذارد. روغن‌های جدید به‌گونه‌ای فرمولاسیون شده‌اند که در محدوده‌ی دمایی گسترده‌ای عملکرد مطلوب داشته باشند؛ بنابراین هوایی که بیش از حداقل مورد نیاز عملکرد روغن سرد نباشد، به موتور برای مکش اکسیژن بیشتر کمک می‌کند. اما باز هم در این شرایط چند نکته منفی وجود دارد.

تاثیر رطوبت بر خودرو

زمانی که خودرو در آب‌هوای سرد استارت می‌خورد، در مقایسه با فصل تابستان، زمان بیشتری لازم است تا روغن‌ها و مایعات خودرو به دمای بهینه برای کارایی و عملکردشان برسند. 

در شرایطی که مدت زمان و مسافت رانندگی طولانی باشد، این شرایط چندان مشکل‌ساز نیست؛ اما اگر برای مثال در فصل زمستان خودرو را استارت بزنیم و تنها چند کیلومتر با آن رانندگی کنیم، توقف کنیم و دوباره ماشین را روشن کنیم، زمان کافی برای عملکرد مطلوب روغن‌ها و مایعات وجود نخواهد داشت. بنابراین مصرف سوخت بالاتر از حالت ایده‌آل خواهد بود.

تاثیر آب و هوا بر خودرو در دمای بالا هم مشخصه‌های خودش را دارد. در آب‌ و هوای گرم، استفاده از روغن موتور باکیفیت اهمیت بالایی دارد چرا که باید روان‌سازی موتور در بهترین شرایط باشد. علاوه بر چک کردن منظم و درصورت نیاز تعویض روغن موتور، کولانت هم از دیگر موارد مهم برای خودرو در آب و هوای گرم است.

 کولانت ضمن جلوگیری از جوش آوردن خودرو در دفع حرارت بالای موتور نقش دارد. روغن‌های فرمان و گیربکس هم باید در تابستان چک شوند اما به‌اندازه‌ی روغن موتور مهم نیستند. تایرها، باتری، رنگ بدنه و تودوزی خودرو نیز از دیگر مواردی هستندکه در آب و هوای گرم تحت تاثیر محسوس قرار می‌گیرند. 

به‌طور کلی، خودرو در آب و هوای گرم خیلی زودتر مستهلک می‌شود؛ تاثیر رطوبت بر خودرو می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات اساسی باشد بنابراین در فصل گرما توصیه می‌شود که بررسی منظم قطعات و بخش‌های مختلف ماشین در برنامه قرار بگیرد. 

زمانی که تاثیر آب و هوا بر موتور ماشین مطرح باشد، باید به رطوبت توجه ویژه‌ای داشت. هوای مرطوب یعنی هوایی که آب بیشتری در آن وجود دارد؛ به‌بیانی دیگر، در هوای مرطوب چگالی اکسیژن کمتر است. بنابراین تاثیر رطوبت بر خودرو مساوی است با اکسیژن کمتر برای خودرو؛ در خودروهایی که موتور احتراقی درون‌سوز دارند، اکسیژن کمتر قدرت تولیدی پیشرانه را کاهش می‌دهد. 

تاثیر آب و هوا بر خودرو

البته شاید شرایط تاثیر رطوبت بر خودرو برای سرنشینان به‌سادگی قابل تشخیص نباشد؛ اما قطعا موتور خودرو در هوای مرطوب سخت‌تر کار می‌کند تا مشکلی در عملکرد فنی به‌وجود نیاید. سخت‌تر کار کردن موتور نیز درنهایت به استهلاک سریع‌تر و شدیدتر قطعات منجر خواهد شد؛ در مقایسه با آب‌ و هوای سرد، تاثیر رطوبت بر خودرو شدید‌تر است.

محافظت از خودرو در هوای مرطوب

تاثیر رطوبت بر خودرو به‌قدری مهم است که در این شرایط باید به قطعات و عملکرد ماشین توجه بیشتری داشته باشید. در آب و هوای گرم و مرطوب، فاصله‌ دوره‌های چک کردن روغن موتور و دیگر مایعات مثل کولانت، روغن ترمز، روغن فرمان و … را کمتر کنید. 

اگر نشانه‌ای از کمبود روغن در هر کدام از قطعه‌های خودرو وجود داشت، بررسی و رفع آن را جدی بگیرید. تاثیر رطوبت بر خودرو می‌تواند به‌اندازه‌ای منفی باشد که با پشت گوش انداختن تعویض روغن موتور، پیشرانه دچار مشکل اساسی شود.

تسمه‌ها و اتصالات زیر کاپوت را مرتب چک کنید. این اتصلات مانند رگ‌های قلب خودرو و موتور هستند و اختلال در آن‌ها به‌دلیل دمای بالا، مشکلات بزرگ‌ را به‌دنبال خواهد داشت. شاید بارها شنیده‌اید که آب و هوای سرد برای باتری مناسب نیست، اما دمای بالا هم می‌تواند باتری را خالی کند و هزینه‌های هنگفت تعمیر روی دستتان بگذارد. 

بهتر است که هر چند ماه اجازه دهید که مکانیک متخصص وضعیت باتری را بررسی کند؛ تاثیر رطوبت بر خودرو می‌تواند به حدی خطرناک باشد که به باتری هم صدمه بزند. چک کردن منظم باد تایرها برای جلوگیری از ترکیدن لاسیتک هم باید در برنامه‌ی هر راننده‌ای در فصول گرم سال باشد.

تاثیر رطوبت بر خودرو به‌خصوص در مدل‌هایی که به سیستم‌های پرخوران موتور توربوشارژ و سوپرشارژ مجهز هستند، می‌تواند تا چندبرابر بیشتر از نمونه‌های تنفس طبیعی هزینه‌بر باشد. برخلاف تصور عموم، تنها عملکرد فنی خودروهای تنفس طبیعی با افزایش رطوبت کاهش پیدا نمی‌کند؛ سیستم توربوشارژ هم در این شرایط نمی‌تواند بهترین کارایی را داشته باشد. 

محافظت از خودرو در هوای مرطوب

با افزایش رطوبت، توربوشارژ برای رسیدن به فشار لازم باید سخت‌تر کار کند؛ اگر دمای سیستم توربوشارژر بالا برود، کارایی کاهش پیدا کرده و سرعت چرخش توربین نمی‌تواند در محدوده‌ی بهینه باقی بماند. در این شرایط اینترکولر بزرگ‌تر می‌تواند تاحدودی کارساز باشد اما نمونه‌های استاندارد و کارخانه‌ای نمی‌توانند تاثیر رطوبت بر خودرو را از بین ببرند. 

با نصب توربوشارژر و اینترکولر بزرگ‌تر، سیستم مکش هوای بهتر، تعویض فیلتر هوا با نمونه‌ی بهتر و استفاده از سیستم تزریق آب یا متانول می‌توان در خودروهای توربوشارژر در آب و هوای گرم و مرطوب به عملکرد فنی بهینه‌ی پیشرانه نزدیک شد. 

البته می‌توان از از بنزین با اکتان بالاتر یا اکتان بوسترهای باکیفیت نیز در این شرایط استفاده کرد، اما درهر صورت، سیستم توربوشارژر با افزایش بیش از اندازه دما کارایی بهینه را نخواهد داشت و نصب قطعات بهتر هم برای یک خودروی معمولی توجیه اقتصادی ندارد.