روغن گیربکس یکی از حیاتی‌ترین سیالات خودرو است که نقش کلیدی در عملکرد صحیح و روان سیستم انتقال قدرت (گیربکس) دارد. چه گیربکس دستی باشد و چه اتومات، کاهش یا افت کیفیت روغن گیربکس می‌تواند مشکلات جدی و پرهزینه‌ای به وجود بیاورد.

🔧 وظایف روغن گیربکس

  • روان‌کاری چرخ‌دنده‌ها و قطعات متحرک گیربکس
  • کاهش اصطکاک و دمای سیستم گیربکس
  • انتقال نیروی هیدرولیکی (در گیربکس اتومات)
  • محافظت از قطعات داخلی در برابر خوردگی
  • کاهش سایش بین قطعات فلزی

🚨 علائم کم شدن روغن گیربکس

  • تاخیر در تعویض دنده‌ها: به‌خصوص در گیربکس اتومات، تعویض دنده با تأخیر یا ضربه همراه است.
  • شنیدن صدای غیرعادی: زوزه، تق‌تق یا صدای ساییدگی هنگام حرکت.
  • لرزش یا تکان‌های غیرعادی: احساس لرزش شدید در زمان تعویض دنده.
  • روشن شدن چراغ چک: هشدار سیستم ECU درباره افت فشار یا مشکل در گیربکس.
  • بوی سوختگی: به دلیل داغ شدن زیاد روغن یا نبود کافی آن.
  • نشت روغن: مشاهده لکه‌های قرمز یا قهوه‌ای زیر خودرو.

❌ عوارض کم شدن روغن گیربکس

  • افزایش اصطکاک و سایش قطعات داخلی
  • گرم شدن بیش از حد گیربکس
  • ضربه زدن و کندی عملکرد دنده‌ها
  • احتمال قفل شدن یا از کار افتادن کامل گیربکس

✅ راهکارهای پیشگیری و بررسی

  • بازرسی دوره‌ای سطح روغن گیربکس
  • تعویض روغن طبق کیلومتر پیشنهادی سازنده
  • بررسی نشت احتمالی روغن
  • استفاده از روغن گیربکس با کیفیت و اصلی
  • مراجعه به تعمیرکار متخصص در صورت بروز علائم

🔄 تفاوت علائم در گیربکس دستی و اتومات

موردگیربکس دستیگیربکس اتومات
تعویض سخت دندهبیشتر حس می‌شودبه‌صورت تاخیر یا ضربه
وابستگی به کیفیت روغنکمتربیشتر
تعداد روغن‌ریزی‌هامعمولاً کمتربیشتر

نتیجه‌گیری

کم شدن روغن گیربکس مسئله‌ای جدی است که نباید نادیده گرفته شود. با شناخت علائم و بررسی‌های دوره‌ای می‌توان از خسارات سنگین به گیربکس جلوگیری کرد. توجه به سلامت روغن گیربکس، یکی از بهترین راه‌ها برای افزایش عمر خودرو و کاهش هزینه‌های نگهداری است.