در حین رانندگی در یک روز عادی ممکن است به طور ناگهانی با گرم شدن زیاد موتور خودروی خود روبرو شوید که اصطلاحاً به آن جوش آوردن خودرو می‌گویند. در این زمان باید سریعاً اقدام به خنک کردن موتور نماییم تا از آسیب رسیدن به موتور جلوگیری شود.

در این مقاله مسائل مربوط به دلایل جوش آوردن موتور خودرو با نگاه فنی و جزئی تر بررسی شده است.

دلایل جوش آوردن خودرو

دلایل جوش آوردن خودرو انقدر زیاد است که در یک مقاله نمی‌گنجد  ولیکن تعدادی از آن‌ها که سهم عمده‌ای در جوش آوردن خودرو دارند که در ادامه مقاله به آن‌ها اشاره شده است.

1.      کم بودن آب و ضد یخ در رادیاتور خودرو

یکی از مهمترین دلایل جوش آوردن خودرو، کم بودن میزان مایع خنک‌کننده داخل رادیاتور است. مایع خنک‌کننده داخل رادیاتور وظیفه خنک کردن موتور و گرفتن گرمای آن و جلوگیری از جوش آوردن خودرو را بر عهده دارد. این مایع حرارت را از موتور گرفته و به رادیاتور انتقال می‌دهد. سطح مایع خنک‌کننده داخل رادیاتور باید در سطح معین و قابل قبولی قرار داشته باشد تا بتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد به همین دلیل باید مرتب چک گردد.

اگر سطح مایع پایین بود باید مخزن را با مخلوطی از ضدیخ و آب رادیاتور پر کرد. اگر بعداز آن، سطح مایع داخل رادیاتور در زمان کوتاهی مجدداً پایین آمد، نشتی رادیاتور، شیلنگ‌های رابط رادیاتور و موتور، پمپ آب و درپوش رادیاتور باید بررسی شده نقص‌های احتمالی برطرف گردد؛ پس از برطرف نمودن معایب، مخزن دوباره باید پر گردد.

2.      خرابی ترموستات

مهم‌ترین وظیفه ترموستات، تنظیم دمای موتور و جلوگیری از جوش آوردن خودرو است. در شرایطی که ترموستات گیر کند و باز نشود مایع خنک‌کننده از سمت رادیاتور به سمت موتور خودرو نخواهد رفت و در نتیجه آمپر خودرو بالا رفته و موجب جوش آوردن خودرو خواهد شد.

برای تشخیص قفل شدن ترموستات کافی است خودرو را روشن کنید پس از گذشت مدت زمانی که موتور گرم می‌شود اگر رادیاتور خودرو سرد و آمپر بالا بود نشانه قفل شدن و خرابی ترموستات است که باید سریعاً آن را تعویض نمود.

3.      اشکال در عملکرد فن رادیاتور

اگر فن رادیاتور نچرخد و یا در سرعت چرخش آن مشکل به وجود آید، رادیاتور را خنک نکرده درنتیجه باعث بالارفتن دمای موتور و جوش آوردن خودرو خواهد شد. در این موارد بهتر است به مکانیکی مجرب و ماهر مراجعه نمایید.

4.      خرابی واتر پمپ

کم شدن آب خودرو یکی از علایم خرابی واترپمپ است. برای اطمینان، نشتی زیر واتر پمپ را بررسی کنید و اگر نشتی را مشاهده کردید اقدام به تعویض واتر پمپ نمایید.

5.      خرابی واشر سرسیلندر

تشخیص مشکل واشر سرسیلندر باید توسط متخصص آن (مکانیک) صورت گیرد. اما اگر شما به جای مخلوط آب مقطر و ضد یخ، آب معمولی و یا ضدیخ خالی درون رادیاتور می‌ریزید این کار قطعاً موجب آسیب‌دیدگی سرسیلندر و واشر سرسیلندر شده و در نهایت می‌تواند منجر به جوش آوردن خودرو گردد.

6.      کثیف بودن پره‌های رادیاتور و بسته شدن مجرای عبور آب 

با گذشت زمان و بر اثر عبور هوا ممکن است شبکه رادیاتور با حشرات، گل و لای، کاغذ و برگ مسدود شده و باعث افت کارایی رادیاتور  و جوش آوردن خودرو شود. برای جلوگیری از این موضوع بهتر است سالی یکبار پره‌ها را تمیز نمایید.

ممکن است استفاده از آب‌های با جرم بالا باعث پر شدن منافذ و مسدود شدن مجرای عبور آب در رادیاتور شوند که مانع حرکت راحت آب و خنک کردن سیستم خواهد شد. برای اطمینان از عدم بسته بودن مجرای آب در رادیاتور بهتر است به رادیاتورساز مراجعه و سیستم را بررسی کنید.

تمامی شیلنگ‌ها و اتصالات سیستم خنک‌کننده را چک نموده و در صورت پارگی یا مسدود بودن شلنگ و یا بادکردگی اقدام به تعویض آن نمایید.

7.      پارگی تسمه دینام و تنظیم نبودن آن

اگر تسمه دینام پاره یا صدمه دیده و یا شل شده باشد، مایع خنک‌کننده با سرعت لازم در سیستم به گردش در نیامده و نهایتا موجب جوش آوردن خودرو خواهد شد.

8.بسته شدن مسیر اگزوز

اگر مسیر اگزوز به هر دلیلی اعم از شکستگی، فرورفتگی و یا هر نوع مانعی بسته شود، دود نمی‌تواند به راحتی از خودرو خارج شده و این امر فشار زیادی به موتور وارد خواهد آورد؛ که این فشار به صورت جوش آوردن خودرو خود را نشان می‌دهد.

البته عوامل دیگری نیز می‌توانند منجر به جوش آوردن خودرو شوند که می‌توان به تنظیم نبودن باد لاستیک‌ها، سربالایی زیاد، استفاده طولانی از دنده سنگین، سفت بودن چرخ‌ها، نامیزانی دلکو، عدم زمانبندی دقیق جرقه زدن شمع‌ها، بار زدن بیش از حد مجاز، یدک کشیدن بیش از حد مجاز و  درگیر شدن کالیپر با لنت ترمز… اشاره نمود.

اقداماتی که در زمان جوش آوردن خودرو باید انجام دهیم

برای جلوگیری از جوش آوردن خودرو، باید به موارد فوق بسیار دقت نموده و وسواس زیادی در نگهداری خودرو به خرج دهیم؛ اما اگر به هر دلیلی خودرو جوش آورد چه باید کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا کاربردی‌ترین راه‌ برخورد با جوش آوردن خودرو را مرور نماییم.

اگر آمپر خودرو بالا رفت و به جای خود برنگشت باید خودرو را متوقف کرده و درب موتور خودرو را باز نمایید تا جریان هوا به خنک شدن موتور کمک کند. در این هنگام به هیچ وجه درب رادیاتور را باز نکنید چون آب رادیاتور در حال جوش است و با باز کردن ناگهانی درب رادیاتور ممکن است آب در حال جوش با فشار زیاد به بیرون بپاشد و به دست و صورت شما صدمه بزند.

در ادامه با احتیاط کامل روی بدنه رادیاتور آب بریزید تا رادیاتور خنک شود. در این زمان می‌توانید مسیر کوتاهی را طی کنید تا جریان هوا به رادیاتور خیس برخورد کند و روند خنک‌تر شدن سریعتر اتفاق بیافتد. مراقب باشید در این هنگام آب به روی بدنه موتور نریزد چون ممکن است بدنه موتور به دلیل اختلاف دمای زیاد ترک بخورد. پس از سرد شدن رادیاتور می‌توانید درب آن را با احتیاط کمی بچرخانید تا بخارات آب باقیمانده از آن خارج شود سپس درب رادیاتور را به طور کامل باز کرده و در صورت کم بودن مایع خنک کننده، به آن آب رادیاتور و یا مخلوط آب مقطر و ضد یخ اضافه کنید.

بعد از خنک شدن خودرو به دنبال مشکل بگردید اگر خودتان قادر به این امر هستید سریعاً اقدام نمایید در غیر این صورت حتما به مکانیک مراجعه کنید تا مانع آسیب جدی به خودرو شوید.

از بازدیدهای دوره‌ای قطعات خودرو غافل نشوید. با این کار می‌توانید از خرابی قطعات جلوگیری نموده و خودروی خود را در شرایط مناسب نگهداری کنید. نه تنها از داغ کردن خودرو جلوگیری خواهید کرد بلکه جلوی خرابی و آسیب رسیدن به قطعات دیگر خودرو را نیز خواهید گرفت.