اگزوز خودرو چگونه کار می کند؟

هرچند واژه اگزوز خودرو را بسیار شنیده‌ایم ولی به نظر می‌رسد از کارکردها و چگونگی عمکرد دقیق آن کمتر مطلع باشیم.

ﺍﮔﺰﻭﺯﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﺍﺗﺼﺎﻝ ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮﺭ، ﻣﯿﺎﻧﯽ ﻭ ﺍﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﯿﺎﻥ ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺴﺖ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻧﯿﺎﺯ ﺑﻪ ﺩﻣﺎﯼ ۸۰۰ ﺩﺭﺟﻪﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﻗسمت ﺍﻭﻝ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻣﯽ‌ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﺨﺶ‌ﻫﺎﯼ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﺩﺭ ﮐﺎﻫﺶ ﺩﻣﺎ ﻭ ﺻﺪﺍ ﻣﻮﺛﺮﻧﺪ؛ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻭﺳیله  ﻣﯽ‌ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺮﻭﺝ ﮔﺎﺯﻫﺎﯼ ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﺳﻮﺯﺍﻧﺪﻥ ﺳﻮﺧﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﺴﺰﺍﯾﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.

وظیفه اگزوز خروج گازهای حاصل از احتراق در موتور و بی صدا کردن آن جهت راهنمایی به عقب خوردو می‌باشد.

اگزوز با کاهش تلفات ناشی از فشار معکوس گازهای خروجی سبب ذخیره کردن بیشتر قدرت تولیدی موتور و در نهایت قدرت خروجی خودرو می‌گردد.

اجزای تشکیل دهنده سیستم اگزوز در یک خوردو شامل موارد زیر است:

منیفولد خروجی دود
منیفولد خروجی دود
لوله های رابط
لوله اگزوز
انباره صدا خفه کن
لوله پخش کننده دودمنیفولد خروجی دود در انواع مختلفی موجود می‌باشد، که به طور مثال در یک موتور ردیفی در کناره موتور و یا در موتورهای Vشکل در دو طرف موتور قرار می‌گیرد و موظف است دودهای خروجی را از مجاری موجود در سرسیلندر گرفته و به لوله اگزوز انتقال دهد.

لوله‌های رابط اگزوز :

این لوله ها رابط بین منیفولد دود, انباره و سر اگزوز است و از نظر طراحی دارای یک سری استاندارها می‌باشند که با توجه به جنس, طول و شعاع قوس ها و از همه مهم تر قطر اسمی لوله تاثیر بسزایی در کاهش فشار منفی دارد.

انباره اگزوز (صدا خفه کن) :

انباره اگزوز وظیفه کاستن سرعت گازهای خروجی و بی صدا کردن آن ها برعهده دارد. هر انباره با توجه به جنس و ابعادش تُن صدای مخصوص به خود را دارد.

سیستم تخلیه یکی از مهم ترین قسمت های موتور می باشد که در تقویت موتور نیز نقش بسزایی دارد, لذا به علت ارزان بودن قطعات حرف ها و نظرات بسیاری را به همراه دارد که بعضاً اشتباه می‌باشد.

گازهای خروجی:

بعد از سوختن هوا و بنزین مقداری از هیدروکربن نسوخته, منواکسید کربن, دی اکسید کربنو فسفر با فشار بسیار زیاد پیستون از محفظه احتراق خارج شده و وارد منیفولد یا هدرز می‌شود.

گرمای این گازها به قدری زیاد است که با حرارت کوره ذوب فلزات برابری می‌کند. برای خروج گازها نیاز به لوله های جداگانه نمی‌باشد. برای مثال برای موتور چهار سیلندر چهار عدد لوله جداگانه تعبیه نمی‌شود, بلکه یک لوله که با محاسبات دقیق انتخاب می‌گردد و تاانتهای مسیر را برای گازهای خروجی پوشش می‌دهد.

منیفولد دود وظیفه دارد, محصولی که در محفظه احتراق و از سوپاپ های خروجی گرفته به لوله اگزوز انتقال دهد.

گاهی برای بی صدا کردن دودها از دو صدا خفه کن استفاده می‌شود. این طرح در موتورهای پرقدرت ضروری است.

طراحی صدا خفه کن از نظر شکل و محفظه در حذف فشار منفی و صداهای ناهنجار تاثیر منفی دارد.

خنثی نمودن صدا

درواقع همه می‌دانیم که انرژی نه به وجود می‌آید و نه از بین می‌رود و مشخصا از شکلی به شکل دیگر در می‌آیند. در اگزوز خودرو هم از این ویژگی استفاده می‌شود و برای کاهش صدا از تبدیل انرژی ثوتی به انرژی گرمایی استفاده می‌شود. البته این کار به خودی خود منجر به ایجاد فشار منفی و کاهش قدرت موتور خودرو می‌شود. صدایی که گوش انسان می‌شنود شامل تمام امواج صوتی است که به طور آنی به گوش انسان می‌رسد. در واقع می توان موجی از صدا را تولید نمود که مخالف موج دیگر باشد که این درواقع اساس کار گوشی های از بین برنده سر و صدا می‌باشد.

همچنین اگر دو موج با هم هم فاز باشند با یکدیگر جمع می‌شوند و موجی با دامنه دو برابر و با همان بسامد قبلی را تولید می‌کنند که به آن تداخل سازنده گفته می‌شود. در واقع یکی از اصلی ترین وظایف اگزوز خودرو هم کاهش میزان صدای خروجی از همین طریق تبدیل انرژی می‌باشد.